Yeni koronavirüsün dünyanın 4 bir yanında yayılması karşısında çaresiz hissediyorsanız yapabileceğiniz bir şey var: bilgisayarınızın boşta olduğu zamanları bağışlayarak bilim insanlarını tedaviye daha kısa bir sürede yaklaştırmış olacaksınız.
Dizüstü bilgisayarınıza veya evdeki masaüstü bilgisayarınıza, bilgisayarınızı kullanmadığınız zamanlarda arka planda çalışan küçük bir program yükleyerek COVID-19 hastalığı hakkında uzmanların yapmak durumunda kaldığı karmaşık hesapların yapılmasına yardımcı olabilirsiniz.
Uygulama (hem Windows hem macOS için), Folding@home şeklinde adlandırılır. (Folding@home çok yüksek maliyete sahip bir süperbilgisayar yerine, dünya yüzüne yayılmış gönüllülerden oluşan bir Kişisel Bilgisayar ağına, hesaplama işlerini dağıtarak çalışan bir sistem.) Stanford Üniversitesi’ndeki araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir. Aslında bu uygulama yaklaşık 20 yıldır hastalık ve ilaç araştırmalarına yardımcı olmaktadır.
Bu projenin odak noktası, bir proteinin hücre içindeki şeklini nasıl düzenlediğini açıklayan biyolojik bir süreç olan, protein katlanmasıdır. Bu sürecin özellikle viral proteinlerde nasıl geliştiği hakkında daha fazla bilgi edinmek, belirli hastalıklar için tedaviler geliştirmeye yardımcı olabilir.
COVID-19 vakalarında, sivri uçlu protein olarak bilinen virüsün yüzeyinde bulunan sivri yapılar, ACE2 adı verilen bir reseptöre bağlandığında akciğerlerde enfeksiyon oluşturur. Bu bağlantıyı engellemek, potansiyel olarak hastalığı durdurmanın bir yoludur ve bilgisayar modellemesi, protein ve reseptörün nasıl ayrı tutulacağını bulmanın bir yoludur.
Virüs söz konusu olduğunda, bir protein şeklinin sadece anlık görüntüsünü görmek değil, o şekle nasıl sahip olduğunu anlamak da önemlidir: bu kesinlikle protein katlanmasıdır. Bu bilgiye sahip olmak, yeni koronavirüse karşı etkili ilaçların geliştirilebilmesi için hayati önem taşımaktadır. Bilgisayarınızın boş zamanlarının bir kısmı, bizi bu hedefe daha çabuk yaklaştırabilir.
Uygulama yüklendikten sonra hiçbir şey yapmanız gerekmez. COVID-19 virüsünün araştırılmasına yardımcı olmak istiyorsanız arayüzden “herhangi bir hastalık”ı seçin. Uygulamayı istediğiniz zaman başlatabilir veya durdurabilirsiniz.
Çeviri: Hümeyra DEMİRBAŞ / Science Alert