İnsanlar İyileştikten Sonra Koronavirüs Bulaştırabilir Mi?

Suna Kırgız
Okuma süresi 5 Dakika
İnsanlar İyileştikten Sonra Koronavirüs Bulaştırabilir Mi?

Çin dışında yapılan küçük bir çalışma, yeni koronavirüs, hastalığın semptomlarının giderilmesinden sonra en az iki hafta vücutta kalabileceğini gösteriyor.

Uzmanların Live Science’a anlattığına göre, bu tür bir kalıcılık virüsler arasında pek yaygın değil ve şükürler olsun ki, hastalar semptom sonrası dönemde bulaştırıcı olmayabilirler. Temple Üniversitesi Halk Sağlığı Koleji’nde epidemiyolog olan Krys Johnson, ‘’bulgular iyi haber bile olabilir. İnsanların sistemlerinde takılma eğilimi gösteren virüsler, vücudun güçlü bir bağışıklık tepkisi geliştirdiği virüsler olma eğilimindedir.’’ Johnson, “Virüs insanların sistemlerinde kalıyorsa, tekrar enfekte edilemeyebilir.”

Koronavirüs Sonrası

27 Şubat Perşembe günü JAMA dergisinde yayınlanan yeni çalışma, COVID-19‘u (yeni koronavirüsün neden olduğu hastalık) geliştiren ve Çin’in Wuhan Üniversitesi’nin Zhongnan Hastanesinde tedavi edilen 30 ila 36 yaşları arasındaki dört tıp uzmanını 1 Ocak – 15 Şubat arasında takip etti. Tüm bireyler iyileşti ve hastalık sırasında sadece bir tanesi hastaneye kaldırıldı. Hastalar, antiviral bir ilaç olan Tamiflu markası altında daha çok oseltamivir olarak bilinen ilaç ile tedavi edildi.

Hastalar semptomları düzeldikten sonra ve iki kez (birbirini izleyen iki günde) COVID-19 için negatif test ettikten sonra iyileşmiş kabul edildi. İyileştikten sonra hastalardan beş gün boyunca kendilerini evde karantinaya almaları istendi. İyileşme sonrasından beş gün sonra 13 güne kadar  koronavirüs için boğaz örnekleri almaya devam ettiler.

Sonuçlar, 5. Gün ile 13. Gün arasındaki her testin virüs için pozitif olduğunu gösterdi.
Araştırmacılar, “Bu bulgular iyileşen hastaların en azından bir kısmının hala virüs taşıyıcısı olabileceğini gösteriyor.”

Reuters’e göre, Japonya’dan gelen bulgular, ilk koronavirüsten iyileşen ve daha sonra ikinci kez hastalığa yakalanan bir birey vakasını bildirdi. Johnson, Çin’den koronavirüs sonrası kalıcılık ile ilgili yeni sonuçlar göz önüne alındığında, Japon hastaya ne olduğu açık değil. Bir olasılık, başka bir kişiden virüsün yeni bir versiyonunu yakalandı; bir başka olasılık ise, kendi sisteminin virüsle tamamen mücadele etmemesi ve ciğerlerinin içinde tekrar çoğalmaya başlamasıyla semptomların yeniden ortaya çıkmış olması.

Düşük Seviyeli Virüsler

Michigan Tech Üniversitesi’nden bir virolog olan Ebenezer Tumban, virüslerin vücutta düşük seviyelerde kalmasının nadir görülen bir durum olmadığını söylüyor. Örneğin, Zika virüsü ve Ebola virüsünün hastalar iyileştikten sonra aylarca sürdüğü biliniyor.

Tumban ‘’Çin’in Wuhan kentinden gelen dört hastaya uygulanan test, vücuttaki virüsün genetik parçalarını aradı. Aldıkları Tamiflu, vücutlarındaki viral kopyaların sayısını sadece birkaçına indirebilirdi. Bu noktada, test virüsü algılayacak kadar duyarlı olmaz.’’

Antiviral tedavi sona erdikten sonra virüsler tekrar düşük bir seviyede tekrarlanmaya başlamış olabilir.  Virüs doku hasarına neden olacak kadar yeterli değildi, bu nedenle hastalar hiçbir semptom hissetmedi. Ancak viral kopyaların sayısı, testin tekrar algılayabilmesi için yeterince yüksek olmalı.
Johnson, bu noktada bireylerin çok bulaşıcı olmadığını söyledi. Öksürme ve hapşırma, viral partikülleri etrafa saçar, ancak bu bireyler öksürme veya hapşırma görülmedi. Viral yükleri de düşüktü. Bu da virüsün yayılması için daha yakın temas gerekebileceği anlamına geliyor.

“Ev ortamında içecekleri paylaşmamaya ve ellerini sık sık yıkamaya özen göstermeleri  gerekiyor,” “Ama eğer  sadece bir taşıyıcılarsa, paylaşılan içecek ve yiyecekle bu yakın temasın dışına geçemezler.”

Bağışıklık Etkileri

Çalışma hastalarının aile üyelerinin hiçbirinin makalenin yayınlandığı tarihte koronavirüs test sonucu pozitif sonuç çıkmadı. Ancak, yazarlar hastaların hepsinin, evde iken hastalığın yayılmasını önlemek için çok dikkatli önlemler alan tıp uzmanları olduğunu belirtildi.

Johnson, vücutta devam eden virüsün yeni enfeksiyonlara karşı biraz koruma sağlamak için yeterince bağışıklık tepkisi sağlayabilir. Tumban, ine de, bağışıklığın ne kadar süreceği konusunda birçok soru var.. Örneğin, vücudun soğuk algınlığına neden olan koronavirüslere karşı bir veya iki yıl boyunca bağışıklığı koruduğunu söyledi. Ve her zaman yeni koronavirüsün popülasyonlarda hareket ettikçe mutasyon geçirerek, zaten maruz kalmış bağışıklık sistemlerinin tanıyamayacağı bir versiyona dönüşme olasılığı var.

Johnson ‘’Asıl soru şu, ne kadar hızlı mutasyona uğruyor?’’

Johnson, COVID-19’dan iyileşmeyi anlamak için daha fazla takip çalışmasına ihtiyaç olduğunu söyledi. Wuhan’ın çalışmasındaki bireylerin hepsi benzer yaş ve sağlık statüsüne sahipti ve hiçbiri COVID-19’dan kaynaklı ciddi hastalık geçirmedi.

Tumban, gelecekteki araştırmaların akciğerlerdeki viral yüklere de bakması gerektiğini söyledi. Bir boğaz swabı virüsü sadece solunum yolunun üst kısımlarından tutunur, ancak virüs evini akciğerlerde derinleştirir. Tumban, akciğerlerden numune almanın, alveollerden (akciğerlerdeki küçük hava keseleri) yıkama sıvısını ve bu sıvının viral partiküller için test edilmesini içeren daha invaziv bir prosedür olduğunu söyledi. Yine de, çalışma iyileşmiş hastaların ve temaslarının uzun süreli izlenmesinin önemli olduğunu gösteriyor.

Tumban “Bir hafta ya da iki hafta sonra, kandaki veya akciğerlerdeki virüs miktarı daha yüksek bir konsantrasyona ulaşacak mı, böylece kişi onu diğer insanlara bulaştırabilir mi?”

“Bu hala bilmediğimiz bir şey.”

Çeviri: Hacer Sezgin

Bu makaleyi paylaş
Suna Kırgız, beslenme ve diyetetik alanında uzman bir diyetisyendir. Sağlıklı yaşam ve dengeli beslenme konularında kişiye özel çözümler sunarak, danışanlarının yaşam kalitelerini artırmayı hedefler. Diyabet, kalp hastalıkları ve obezite gibi sağlık koşullarına yönelik beslenme programları oluşturma konusundaki derin bilgisi ile, sağlıklı yaşam tarzı değişikliklerini teşvik etmektedir.
Yorum Yap

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir