Güneş kaç yaşında araması olan 5. sınıf konusu son dönemlerde Google aramalarında popüler hale geldi. Bu makalemizde Güneş’in kaç yaşında olduğunu ve güneş hakkında gelecekte neler olacağını anlatacağız.
İşte, Güneş kaç yaşında ve ne kadar ömrü var.
Güneşin Yaşı Nedir?
Bilim insanları, Güneşimizin yaklaşık 4,603 milyar yaşında olduğunu tahmin ediyor.
“Güneş 4,603 milyar yaşında olup anakol evresinde kabul edilmektedir. Ve günün birinde kırmızı dev evresine dönmesi için hala 10 milyar yılı var!”
*Anakol evresi: Yıldızın en güçlü evresi, gençlik dönemidir. Bir yıldızın ömrünün büyük bir kısmı bu evrede geçer.
** Kırmızı dev : Bir yıldızın anakol evresinden sonraki evresidir. Kırmızı dev haline gelmiş bir yıldız hayatının son aşamasındadır. Bunun nedeni yıldızın çekirdeğindeki hidrojeni helyuma çevirip genişlemesidir.
Sizin için önerilen video:
Bazı gök cisimlerinin inanılması zor uzun ömürleri göz önüne alındığında aslında güneş oldukça gençtir. Kendisi şuan anakol, yani en stabil forma sahip olduğu evrededir. Bu süreç birkaç milyar yıl daha sürecekse de türümüz gezegenin yaşlandığını görecek kadar yaşamayacaklar ne yazık ki.
Evet, o zamana kadar diğer gezegenleri kolonileştirmezsek eğer ölmüş olacağız. Çünkü Güneş sona yaklaştıkça genişleyecek ve bir müddet sonra dünyayı yutmuş olacak.
Güneş Hakkında Kısaca
- Güneş kaç yaşında: Güneş 4,603 milyar yaşında
- Güneşin Rengi Nedir: Beyaz
- Yüzey sıcaklığı: 5.778 K
- Kütle: 1,989E30 kg
- Dünyaya uzaklığı: 149.600.000 km
- Mutlak büyüklük: 4,83
- Yarıçap: 696.340 km
- Güneş ne zaman tükenecek veya ölecek: 10 milyar yıl sonra.
Güneş’in yaşını nasıl belirleyebiliriz?
Güneş’ in mevcut yaşını belirlemek için solar cisimciklerin ‘radyometrik tarihleme’ adlı yöntemi kullanılır. Radyometrik tarihleme basitçe ana radyoaktif elementle onun yavru ürünlerinin (bozunan element) yaşını kıyaslar.
Ebeveynin ve yavrunun yaşının kıyaslanması astronomik cismin mevcut yaşının hesaplanmasını sağlayan ‘bozunma sabitini’ verir.
Elementin ve bozunmuş ürününün yüzdesini bulmak içinse numunelere ihtiyacımız vardır.
Çünkü solar sistemin büyük bir kısmı hemen hemen aynı zamanda şekillenmiştir, bilim adamları da genelde Ay’dan gelen numuneleri kullanarak diğer gök cisimlerinin kaç yaşında olduğunu belirmeye çalışır. Güneş’in yaşının da Ay’dan gelen numunelerle ölçüldüğünü biliyor muydunuz?
Güneş Ne Zaman Ölecek?
Dünya buna şahitlik edemeyecek olsa da güneşimizin bir 10 milyar yılı daha var.
Güneş’in diğer bütün normal yıldızlar gibi tahmin edilebilir bir yaşam döngüsü var.
Doğar ve ön yıldız oluverir. Bu evreden sonra genişlemeye başlar, taa ki bir gün kırmızı deve dönüşünceye kadar. Bir kaç milyar yıl sonra
Yıldız dış katmanları tutar ve böylece gezegenimsi bir bulutsu haline gelir. Savrulan bu katmandan geriye kalan ise git gide daha da soğuyacak olan ‘beyaz cüce’ evresidir.
Şu anda, bir gün beyaz cüceye dönüşecek olsa da Güneş orta yaşlı bir anakol yıldızıdır.
Güneş’in kırmızı dev evresine dönüşmesine ne kadar kaldı?
Bir yıldızın ölmeden önce uğraması gereken bazı anafazlar vardır. Tüm aşamalardan geçmek için gereken zamanın uzunluğu yıldızın ömrünü oluşturur.
Güneş’ in kırmızı dev evresine gelmesine kalan süre= enerji/ Güneş’in enerji yayma hızı
Burada enerji, Güneş’te ışığa dönüştürülebilen toplam yakıt miktarıdır.
Nükleer fiziğe göre, güneşin çekirdeğinde 1 helyum atomu oluşturmak için 4 hidrojen atomu kaynaşır.
4 hidrojen atomunun atom kütlesi= 4×1.00784=4.03136
1 atom helyumun atom kütlesi=4.002602
Görüldüğü gibi, helyumun atomik kütlesi 4 birleşik hidrojen atomunun kütlesinden daha azdır. İkisi arasında yaklaşık% 0.7 fark vardır. Öyleyse bu %0.7’lik fark nereye gider?
Bu kayıp kısım Güneş’in nükleer füzyon sırasında salıverdiği enerjidir. Güneş’te kalan potansiyel enerjiyi bulmak için kütle ve enerjinin dönüşümünün formülü olan Albert Einstein’ın E=0,007×mc2 formülünü kullanmalıyız.
(Ayrıca m=Güneş’in kütlesi, c=ışık hızı)
Şimdi, nükleer füzyon çok yüksek sıcaklıklarda gerçekleşir ve Güneş’in tüm kısımları böyle bir füzyonun gerçekleşmesi için yeterince sıcak değildir.
Güneş kütlesinin yaklaşık% 10’unu oluşturan çekirdek, nükleer füzyonun en çok gerçekleştiği bölgedir. Einstein’in formülünü biraz daha değiştiren Güneş’ te kalan Enerji formülü ise=0.007×0.1×mc 2
Güneşin parlaklığı olarak da bilinen enerjiyi serbest bırakma hızı yaklaşık 3,8×1026 Watt’tır.
Bu nedenle, güneşin kırmızı bir dev haline gelmesine kadar geçen süre yaklaşık 10 milyar yıldır.
Peki Güneş nasıl ölecek?
Yıldızlar çekirdeğindeki hidrojen yakıtını yakar, bu da kütle çekimini (içe doğru çekme kuvveti) dengeleyen bir basınç (dışa doğru itici kuvvet) oluşturur.
Tüm hidrojen çekirdekte meydana gelen nükleer füzyon tarafından tüketildiğinde, kuvvetler arasında bir dengesizlik oluşur.
Bu nedenle, füzyon olmadığı için yıldızın dış kabuğu genişlemeye ve soğumaya başlar. Buna yıldızın kırmızı dev aşaması denir.
Bu genişleme sonunda yavaş yavaş yakınından başlayarak gezegenleri yutacak ve sıra sonunda Dünya’nın kendisini de gelecek.
Kırmızı bir devin özünde, helyum kendi ağırlığından dolayı çöker ve çekirdeği ısıtır, böylece helyumla karbonun kaynaşma süreci başlar. Helyum tükendikten sonra çekirdek tekrar çöker, ancak bu sefer yetersiz sıcaklık vardır, bu yüzden füzyon çekirdekte durur. Bu nedenle yıldız genişlemeye devam eder ve sonunda tüm katmanlarını atar. Yıldız sınır dışı ettiği bu katmanlar gezegensel bulutsu oluşturur.
Tüm katmanlar gittikten ve geriye sadece çekirdek kaldığı zamana beyaz cüce evresi denir. Bu beyaz cüce daha da soğuyup siyah cüceye dönmeden önce yıldızın yaşam döngüsünün son aşamasıdır.
Dünya, Güneş ile birlikte mi yok olacak?
Aslında Dünya Güneş’ten önce yok olmuş olacak.
Çekirdekteki hidrojenin helyuma füzyonu Güneş’in kütle çekimsel kuvvetiyle karşılıklı dengeler oluşturur. Ancak hidrojen tüketildikçe çekirdek küçülmeye devam ederek füzyonun meydana gelme hızını arttırır.
Bu kaynaşmayla her 100 milyon yılda bir temelde % 1 hızla Güneş’in parlaklığı artar.
Yani 1.1 milyar yıl sonra güneş şimdi olduğundan %10 daha parlak olacak.
Güneş’in parlaklığı arttıkça, Dünya’ nın da özümsemesi gereken daha fazla enerji olacak. Bu da sera etkisi yaratacağından bir çok tür için gezegen barınılmayacak kadar sıcak hale gelecek.
Eğer 3.5 milyar yıl sonra bu cehennem sıcağında kalmayı başaran herhangi bir canlı hayat olursa ; buzulların eriyip, okyanusların kaynayıp, sularının da buharlaşarak uzayda kaybolduğuna ve Venüs misali kuru, çorak ve sıcak bir gezegene döndüğümüze şahitlik edebilecek!
Gökbilimciler, Güneş’in şeklini değiştirip kırmızı dev aşamasına geçtikçe Dünya’nın yörüngesinin de değişeceğini öngörüyorlar.
Dünya yörüngesini değiştirerek Güneş tarafından yutulmaktan kaçabilir belki, ancak yaşanılamayacak bir ortama dönüşmekten bu yolla da kaçamaz.
Yani Güneş tarafından yutulmaktan kurtulsa dahi öyle ya da böyle başka bir yolla yine kuru ve sıcak yaşamsız bir gezegene dönüşecek!
Bunları bilmek hem çok büyüleyici hem de korkutucu tabii…
Daha en başta tüm hayatların yeşermesine neden olan Güneş’in yine tüm hayatların sonunu getireceği gerçeği ironik değil mi?
Eski Hint metinleri, bir yaşam döngüsü olduğunu söyler; Bunun güneş sisteminin işleyişiyle de ilgili olup olmadığını merak ediyorum!
Merkür’ de hayat olup olmadığına dair henüz kanıt bulunamamış da olsa ben tıpkı bir kaç milyar yıl sonra Dünya’nın da başına geleceği gibi Merkür’de bir zamanlar hayatın olduğuna inanıyorum.
Bu evrim ve yıkım döngüsüdür. Hiçbir şey kalıcı değildir ve yine de hiçbir şey bitmez.
Ancak Güneş ölümüne adım adım yaklaşıp bizi de beraberinde sürerken gelecek nesillere inanalım. Kim bilir? Belki de Dünya’nın yörüngesini güvenli bir şekilde değiştirmenin yolunu bulur ve evimiz olan bu gezegenin üstündeki hayatları sürdürmeyi başarırlar!
Güneş kaç yaşında makalemiz buraya kadar. Lütfen görüş ve önerilerinizi yorumlar kısmından bizimle paylaşınız. Bilimle kalın!
Şevval Kurt