Instagram, Clubhouse, YouTube ve Twitter gibi sosyal medya platformlarında Web3 ile karşılaşıyoruz. Peki nedir bu Web3? Web2’nin gelişmiş versiyonu olmasının yanı sıra, tam olarak ne anlama geliyor?
Web2, basit versiyonu ile günümüzde gördüğümüz ve kullandığımız internettir. Merkezileştir. Oku. Yaz.
Son zamanlarda, LinkedIn ve Twitter da Web3‘ten başka bir şey konuşulmuyor. Bu durum beni meraklandırdı, bu yüzden daha derine inmeye ve Web3‘ün ne olduğunu gerçekten anlamaya karar verdim.
Toplumumuzun kripto para birimleri, NFT’ler ve merkeziyetçi teknolojilerle ilerleme şekli göz önüne alındığında, Web3’ün ne olduğu öğrenilmeye değer. Bitcoin, Web3 ekosisteminin hızla başlatılmasında önemli bir rol oynadı.
Chris Dixon ve Packy McCormick’in The Economist’teki bir makalesinde bundan bahsediliyor,
2008’de piyasaya sürülen kripto para birimi olan bitcoin’in başarısı nedeniyle, birçok kişi Blockchain’lerini (blokzincir) öncelikle para ve finans ile ilişkilendirir. Ancak Blockchain’lerin uygulamaları çok daha geniştir.
Basitçe Blockchain nedir?
- Bloklardan oluşan bir dijital defter; her blok, bir işlemin tarihini paketler.
- Birisi bir veri parçasını güncellediğinde, onay için her kullanıcıya veya kişiye bir istek gönderilir.
- Güncellemeler, ancak kullanıcıların veya kişilerin en az %50’si talebi onayladıktan sonra sisteme yansıtılır.
- Tüm bilgilerin tek bir dosyada saklanması yerine, her kişinin veya kullanıcının tam bir kopyası vardır.
Güçlü avantajlarından dolayı bilgileri saklamanın dayanıklı ve güvenilir bir yoludur. Kontrol, uygun erişime sahip herkes tarafından her zaman değiştirilebilen tek bir merkezi veri tabanı veya aracı yerine uygulamayı kullanan tüm kullanıcıların elindedir.
Bir tek Web3 için Bitcoin olarak başlayan şey, önümüzdeki on yılda çok daha büyüyecek. Toplumumuzun her yerinde uygulanabilen çok sayıda uygulamadan bahsediyoruz. Albert Einstein bir keresinde hayatında bunun günümüzde oldukça uygulanabilir olduğunu söylemişti.
Basitçe anlatamıyorsan, yeterince iyi anlamıyorsun.
Aslında öğrenmenin bir kısmı, bir konuyu basit bir şekilde açıklayabilecek kadar anlamaktır.
Bu yazımızda Web3‘ü 12 yaşındaki bir çocuğun bile anlayacağı şekilde sizlere en basit şekilde anlatmaya çalışacağız. Başlayalım.
Web3 hakkında önemli noktalar
- Web3, her şeyden önce eşler arası dağıtılmak üzere hazırlanmış, verileri yayınlamak ve tüketmek için bir protokoldür.
- Ara yüzler, araçlar ve hizmetler oluşturmak için tasarlanmış bir yazılım paketidir.
- Gelecek vaat eden yeni internet modellerini yükselmek için radikal olarak daha basit bir yaklaşım.
Kısacası, Web3 merkezi olmayan bir web’dir ve sunucuları birden fazla merkezi sunucuda çalıştıran Web2’nin aksine, Web3 bunun yerine eşler arası ağlar tarafından yönlendirilen blok zincirleri üzerinde çalışır.
Gelişimsel Aşamalar
Web3‘e geçmeden önce, tarihe geri gidelim ve Web1’i gözden geçirelim.
90’lardan 2000’lerin ortalarına kadar yayılan Web1, tek boyutlu bir internetti. O zamanlar web sitelerinin yalnızca bir işlevi vardı, o da okuyabilmeniz için bir bilgi listesi görüntülemek. Gönderi paylaşımı ve diğer insanlarla etkileşim yolu yoktu çünkü henüz bu düşünülmemişti.
Web1: okuma çağıydı.
2000’lerin ortasından 2010’ların sonlarına kadar yayılan Web2, iki boyutlu bir internetti. Örnek web siteleri Facebook, Instagram, Snapchat’in birden fazla işlevi vardı. Platformlarından bilgi okumanın yanı sıra, diğer kişilerin veya kullanıcıların sizinkini okuyabilmesi için kendi içeriğinizi de yayınlayabilirsiniz ya da bunun tam tersi.
Web2: okuma ve yazma çağı.
Şimdi 2020’lerin başından sonraki on yıllara kadar yayılan Web3, yalnızca üç boyutlu değil, potansiyel olarak çok boyutlu bir internettir.
Örnek teknolojiler, Bitcoin ve Dogecoin gibi NFT‘ler ve Kripto para birimleridir. Dikkat edin, Web3‘ün gerçekleşmesi için önemli bir omurga var, adem-i merkeziyetçilik. Adem-i merkeziyetçilik, para gibi merkezi bir varlık kaynağı olmadığı anlamına gelir.
Bir örnek modern bankalarımız olacak. Web3 ile bankalara ihtiyacımız yok çünkü teknoloji, kullanıcıların toplu olarak gelişmesine izin veriyor.
Web3; hem okuma, hem yazma hem de sahiplenme çağıdır.
Web3 neden güçlü?
Peki, diyelim ki Web3 kurumlara değil insanlara güç veriyor. Aldatılamaz, çalınamaz veya kırılamazsın. Web3 günümüzde teknolojik olmaktan çok felsefi ve politik bir yenilik haline geliyor.
Bu, tüm dünyada devrim yaratmadaki gerçek gücünü gösteriyor. Teknolojiyi doğru şekilde kullandığınızda olan budur.
Web3, güçlü merkezi olmayan uygulamalar oluşturmak için zaten kullanılıyor. Bu uygulamalar aracıları büyük endüstrilerden kaldırıyor
Örneğin, bir proje, merkezi olmayan bir Ride Market DApp kullanarak araç çağırma şirketlerine olan ihtiyacı ortadan kaldırmaya çalışıyor.
Bir diğeri ise merkezi olmayan bir borsa yaparak merkezi aracı şirketleri ortadan kaldırmak için Web3‘ü kullanmaktır.
Küçük projeler yok. Araç paylaşımından çevrimiçi alışverişe, çevrimiçi haberlerden çevrimiçi müziğe, emlaktan enerji ticaretine ve daha birçok alanda merkezi olmayan uygulamalar kullanılıyor.
Chris Dixon ve Packy McCormick ayrıca; önümüzdeki yıl Blok zincirinin para ve finansın ötesinde çok daha fazla uygulamayı destekleyebileceğini söyledi.
2022’de internetteki büyük teknoloji tekelleri, merkezi olmayan hizmetler tarafından aşındırılacaktır. Yenilikçilerin, teknoloji uzmanlarının ve küçük işletmelerin dijital ekonomisi, jetonlar gibi bir dizi yeni “web3” teknolojisi ile büyük ölçüde iyileştirilecektir.
Web3 Coinleri
İşte, 2022’de radar altında olması gereken en iyi Web3 Coinleri.
- Polkadot (DOT)
- FileCoin (FIL)
- Teta Ağı (THETA)
- Helyum (HNT)
- BitTorrent (BTT)
Son Olarak
Yukarıdaki açıklama, Web3‘ün altında yatan kavram ve bunun üzerine inşa edilebilecek teknolojilerdir. Web3 hakkında söyleyebileceğimiz bir diğer şey, onun devrim niteliğinde ve birçok insan için hayat değiştirici olduğudur.
Web3, sunucusuz internet fikridir. Web 3.0, herhangi bir merkezi sunucuya ihtiyaç duymayan İnternet’i kullanmanın bir yoludur
Nasıl mı? Bilgisayar tüm kullanıcılar tarafından birlikte kullanır.
Sanki internet, herhangi biri web siteleri yapmadan önce de varmış gibi.
Web3, Web2’den daha büyük olacak çünkü Web2 tamamen insanlardan değer elde etmeye çalışan şirketlerle ilgiliyken, Web3 tamamen insanları için değer yaratan topluluklarla ilgili.
Feride İrem Yılmaz