Fizikçiler tarafından bugüne kadar kuantum dolaşıklığının olduğunu ispatlamak için en iyi kanıtları arıyorlar. Kuantum dünyası yerel gerçeklik kısıtlamaları barındırmamaktadır. Kuantum dolaşıklığı; kuantum hesaplama, kuantum şifreleme ve yıldızlararası iletişimin temel anahtarlarından birisidir.
Kuantum fiziği içerisinde en ilginç ve kafa karıştırıcı fenomenlerden birisi de kuantum dolaşıklığıdır.
Karışık olan parçaların mesafeden bağımsız olarak birbirini etkilediğinin görülmesi durumu, kuantum efektinin gözlemlenmesi halidir. Örneğin, bir parçacığın bir diğerinden belirli bir mesafede olduğunun ölçümlenmesi anında birinci durumun ölçümü anında diğer parçacığı etkiler. Yani kuantum dolaşıklığı meydana gelir.
Einstein parçacıklar ışıktan yola çıkılamayacak kadar hızlı bir biçimde birbirine bilgi gönderebiliyorsa, bu durum kuantum dolaşıklığının ışık hızını ihlal edeceği fikrini doğurur hipotezinden hoşlanmamıştı. Einstein’ı rahatsız eden bu durum bir parçacığın herhangi bir ölçümü için önceden belirlenmiş olan bir değer – bir parçacığın sahip olması gereken objektif değeri var saymaktadır – yerel gerçekçilik fikrini kökten sarsmıştır.
Bu teori lokalite fikrine dayanmaktadır. Dolaşıklık ilkesi, uzak nesnelerin birbirini etkileyebilmek için asgari bir süre ve gerçekliğin olmadığı, nesneler ölçülmüş olsun olmasın bu ilkenin var olduğu fikrine dayanmaktadır.
1960’lı yıllarda Fizikçi John Bell, kuantum dolaşımının öne sürdüğü şekilde parçacıkların birbirlerini gerçekten etkileyip etkilemediğini belirlemek için ünlü bir test geliştirdi. Bu testte, dolaşık olan parçacık çiftleri farklı konumlara ve farklı yönlere gönderilir. Bir aygır tarafından her bir bölgede bulunan parçacığın durumu ölçülür ve her cihazın ayarları rastgele yapılır. Bu biçimde cihazın diğer ölçüm yapılan alandaki cihazın ayarını bilmesi imkansız hale getirilir.
Kuantum dolaşıklığı gerçekse yerel gerçeklik çalışmamalı ve Bell eşitsizlik testi ihale uğramalıdır. Araştırmacılar tarafından temel boşlukları bulunmayan bir Bell eşitsizlik testi yapıldı ve muhtemelen kuantum dolaşıklığının sebep olduğu yaklaşık olarak iki millik uzaklıktaki bir korelasyonun paylaşıldığını gözlediler. Yerel gerçeklikte bu imkansızdır.
Gözlemlenmiş olan korelasyonların kuantum dolaşıklığından başka yerel gerçeklikle açıklanabilmesinin tek yolu deneyde gizli değişkenlerin olması halinde mümkündü. Bilim insanları yaptıkları araştırmada durumun bu şekilde olma ihtimalinin 1 milyondan daha az olduğunu söylüyor. Ekip tarafından yapılan bu test sonucunda kuantum dünyasının yerellik, gerçekçilik ya da muhtemelen her ikisini birden ihlal ettiği sonucuna ulaşıldı. Konu hakkında testler ve denemeler devam edecek.
Kaynak: https://futurism.com/physicists-take-one-large-step-towards-proving-quantum-entanglement/
