Ay’ın ilk jeolojik haritası: Aydaki o parlak ve karanlık lekeleri nasıl bir kayanın oluşturduğunu hiç merak ettiniz mi? USGS (Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu), uzayda en yakın komşumuzun 4,5 milyar yıllık tarihini açıklamaya yardımcı olmak için kayda değer yeni bir harita yayınladı. NASA ve Lunar Planet Enstitüsü ile işbirliği içinde ayın tüm yüzeyi ilk kez USGS’den bilim insanları tarafından tamamen haritalanmış ve eşit olarak sınıflandırılmıştır.
İlginizi çekebilir: Gezegenimizin Daimi Yoldaşı: AY Hakkında Genel Bilgiler
“Ay’ın Birleşik Jeolojik Haritası” olarak adlandırılan ay haritası, gelecekteki insan misyonları için ayın yüzey jeolojisinin kesin planı olarak hizmet edecek ve uluslararası bilim topluluğu, eğitimciler ve genel halk için paha biçilmez olacaktır. Dijital harita şu anda çevrimiçi olarak mevcut ve ayın jeolojisini inanılmaz ayrıntılarla gösteriyor (1: 5.000.000 ölçek).
Ay’ın ilk jeolojik haritası

Yeni dijital haritayı oluşturmak için bilim insanları, son Apollon dönemi bölgesel haritalarından gelen bilgileri ve son uydu misyonlarından aya kadar güncellenmiş bilgileri kullandılar. Mevcut tarihi haritalar, onları modern veri kümeleriyle oluşturmak için yeniden çizildi ve böylece önceki gözlemler ve yorumlar korundu.
İlginizi çekebilir: Ay Hakkında Birkaç Bilgi
Yeni ve eski verilerin birleştirilmesinin yanı sıra, USGS araştırmacıları ayın stratigrafisinin (katmanbilim) veya kaya katmanlarının birleşik bir tanımını da geliştirdiler. Bu sayede kaya isimlerinin, açıklamalarının ve yaşlarının bazen tutarsızlık oluşturduğu önceki haritalardan gelen sorunları çözdüler.
ilginizi çekebilir: İşte Ay Hakkında Kolayca Kendinizi Çürütebileceğiniz Beş Efsane
Bu animasyon, Ay Yörüngesi Lazer Altimetresinden (LOLA) gölgeli topografyaya sahip yeni jeolojik haritanın dönerek oluşturulan videosudur. Bu jeolojik harita, son uydu misyonlarından elde edilen verilere dayanarak güncellenen altı Apollon dönemi bölgesel jeolojik haritanın bir sentezidir. Ay bilimi ve Ay’a gelecek insan misyonları için bir referans görevi görecek. Kredi bilgileri: NASA / GSFC / USGS
USGS jeoloğu ve başyazar Corey Fortezzo:
“Bu harita onlarca yıl süren bir projenin doruk noktası. Aydaki belirli alanların keşfini ay yüzeyinin geri kalanıyla birleştirerek yeni bilimsel çalışmalar için hayati bilgiler sağlıyor.”
Ayın Ekvator bölgesi için yükseklik verileri, JAXA(Japonya Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı) liderliğinde SELENE (Selenolojik ve Mühendislik Kaşifi) Arazi Kamerası tarafından toplanan stereo gözlemlerden geldi. Kuzey ve güney kutupları için elde edilen topografya bilgileri NASA’nın Ay Yörüngesi Lazer Altimetresi(LOLA)tarafından oluşturulan veriler ile de desteklenmiştir.
Haritayı indirmek için tıklayın
Muhammed Ragıb ÇALIK / phys