Bir kişinin adet döngüsünün uzunluğu ve kalitesi, genel sağlığının çok önemli bir göstergesi olabilir. Yeni araştırmalar, doktorların bu döngüyü ergenlik döneminde ve daha sonra yetişkinlikte izlemesi gerektiğini öne sürüyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde yaklaşık 80.000 sağlıklı hemşireyle yapılan 24 yıllık bir çalışmanın sonucunda menstrüasyon ve erken ölüm hakkında ilk gerçek kanıtlardan bazıları elde edildi.
1989 yılında başlayan boylamsal araştırmaya göre; ergenlik ve yetişkinlik döneminde düzensiz,uzun adet döngüsü yaşayan kişilerin, daha kısa ve daha düzenli döngülere sahip olanlara göre 70 yaşından önce ölme olasılığı yüksektir. Bu araştırma özellikle kansere ve kardiyovasküler hastalıklar bağlı ölümlerde daha fazla görünüyordu.
Araştırmada yer almayan King’s College üreme fizyoloğu Kim Jonas, “Umarım bu çalışmanın ulaşacağı şeyler ; adet düzensizliği hakkında farkındalığını ve eğitimini artırmak olur. Aynı zamanda kadınların ve doktorların vücut sağlığını değerlendirirken adet döngüsünü dikkate almalarını teşvik etmektedir.” diyor.
“Ancak bu çalışmadan dolayı düzensiz adet döngüsü yaşayan bütün kadınların endişelenmesi gerekmez. Bu alanda yapılacak daha çok araştırma var ve pek çok faktörün işin içinde olması muhtemeldir.”
Menstrüasyon bazen ‘ beşinci yaşamsal belirti ‘ olarak adlandırılır. (sıcaklık, nabız, nefes alma ve kan basıncını takiben) Ve düzensiz döngüler; cinsel-üreme hastalıkları, kemik- kalp hastalığı, kanser, zihinsel hastalıklar dahil olmak üzere bir dizi başka sağlık faktörü ile bağlantılıdır.
Her düzensiz adet, bu sağlık sorunlarına neden olmaz. Uzun ve düzensiz bir döngüye neden olan şey, genel olarak kötü sağlığı yansıtıyor da olabilir.
Bu ilişki göz önüne alındığında, düzensiz menstrüasyonun erken ölümle bağlantılı olması hiç de şaşırtıcı değil. Ancak sağlık hizmetinde çalışanlar; hastaların, kardiyovasküler sağlıklarını değerlendirirken genellikle hastanın adet döngüsünü sorma konusunda başarısız oluyor .
Olası korelasyonları araştırmak kolay değildir. Menstrüasyonla ilgili büyük, güvenilir veri kümelerine ulaşmak zordur.Ve bu sonuçların çoğu, kendi kendine bildirilen anketlere veya adet izleme uygulamalarına dayanmaktadır.
Araştırma, Amerika Birleşik Devletleri’nde; yaşam tarzları, diyetleri, tıbbi geçmişleri ve herhangi bir hastalıkları hakkında bilgi toplamak için her iki yılda bir posta veya çevrimiçi anketler gönderilen 25 ila 42 yaşlarındaki büyük bir hemşire grubuna dayanıyor.
Düzensiz döngüler bildiren kadınların erken ölüm riski daha yüksek
Araştırmanın başlangıcında (1989 yılında) kadın hemşirelerden ergenlik (14-17 yaş arası) ve erken yetişkinlik (18-22 yaş arası) döneminde adet döngülerini hatırlamaları istendi. 1993’te aynı grup (29 ila 46 yaşları arasında oldukları zaman) mevcut adet döngülerinin olağan uzunluğu ve düzeni hakkında sorular soruldu.
Yazarlar, “Yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde uzun veya düzensiz döngüler bildiren kadınlar arasında erken ölüm riskinin daha yüksek olduğunu bulduk” diye yazıyorlar . Yaşamın erken dönemlerinde önceki adet döngülerinin azalan hatırlanmasından kaynaklanıyor olsa da, kalıcı sağlıksızlığın bir işareti de olabilir.
Daha büyük yaş gruplarında, 40 günden daha uzun menstrüasyon döngüsü yaşayanların, 26 ila 31 günlük daha tipik bir döngü bildirenlere göre erken ölme olasılığı daha yüksektir. Özellikle ergenlik ve erken yetişkinlikte sürekli düzensiz döngüler yaşayan ayrıca sigara içen kadın hemşireler arasında daha fazla görünüyor.
Bu son bulguya göre sigara içmek; bağışıklığı,metabolik sağlığı ve kardiyovasküler sistemi, düzensiz menstrüasyon gibi etkilediğinden kötü sağlığın bir işaretidir. Yazarlar, “Ancak bu etkileşim, testlerin marjinal istatistiksel önemi göz önüne alındığında ihtiyatlı bir şekilde yorumlanmalıdır.” şeklinde uyarıyorlar.
Dahası, bu çalışmadaki hemşirelerin çoğu aynı meslekten beyaz kadındı. Bu kariyer düzensiz çalışma saatleri gerektiriyor, bu da uzun vadeli sağlığı etkileyebilir ve adet düzenini bozabilir. Menstrüasyon ve ölümcül sağlık durumları arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Ancak yeni çalışma düzensiz menstrüasyonun, ergenlik döneminde veya daha sonraki yetişkin yaşamında kötü sağlıkla bağlantılı olabileceğine dair bugüne kadarki en güçlü göstergelerden bazılarını sağlıyor.
Yaş, kilo, yaşam tarzı ve ailenin tıbbi geçmişi gibi diğer etkili faktörler hesaba katıldığında bile sonuçlar aynı kaldı. Ancak yazarlar katkıda bulunan diğer faktörleri gözden kaçırmış olabileceklerini de belirttiler.
Düzensiz adet görmek tanı değil, belirtidir!
Edinburgh Üniversitesi’nde araştırma görevlisi ve jinekolog olan Jacqueline Maybin, çalışmanın yöntemlerinin sağlam ve sonuçların önemli olduğunu söyledi. Ama düzensiz dönemleri olanların şimdilik çıldırmak için bir nedenleri yok.
“Düzensiz adet görmenin tanı değil, belirti olduğunu da unutmamak gerekir. Bu nedenle, düzensiz kanamadan ziyade düzensiz adetin altında yatan neden erken ölüm riskini artırabilir.”
Örneğin; erken ölüm ile düzensiz bir döngü arasındaki bağlantının,beynin kadın hormonlarını yakından kontrol eden bölümü olan hipotalamik-hipofiz-yumurtalık eksenini yansıtabileceğini ve bunun bir sonucu olduğunu tahmin ediyorlar(mevcut çalışmanın yazarları).
Rastgele bir denemeyle sağlıklı sonuçlara ulaşılamayacağı göz önüne alındığında çalışmanın yazarları, “sağlıklı sonuçlar almak için adet döngüsünü uzun vadeli gözlemlemek mevcut en iyi kanıttır” diyorlar.
Bu nedenle birinci basamak sağlık hizmetinde çalışanlar; hastalara, ergenlik ve yetişkinlik dönemindeki adet döngülerini sormalıdır. Çünkü bu, genel sağlıklarını değerlendirmede kilit bir faktör olabilir.
Çalışmaya dahil olmayan Londra Kings College’dan Rachel Tribe, “Bu çalışma düzensiz ve uzun adet döngüsü olan tüm genç kadınlar için bir endişe kaynağı olmamalıdır. Çünkü dahil olan birçok başka faktör vardır” diyor .
“Ancak bilginin; farkındalığı arttıracağını, sağlık hizmeti sağlayıcıları ve kadınları düzensiz adet döngülerini araştırmaya teşvik edeceğini umuyorum. Üreme sağlığını ve daha sonraki uzun vadeli sonuçları iyileştirme potansiyeline sahip bir yaklaşım.” diyerek sonlandırıyor sözlerini.
Ecem Sena Çelik
https://www.sciencealert.com/large-study-suggests-irregular-periods-are-a-potential-sign-of-early-death
