Serimizin ilk 2 bölümünde Karanlık madde ve Karanlık enerji ‘yi anlatmıştık. Artık karanlık maddenin “ Kozmik Tutkal” olduğunu, Karanlık enerjinin ise evrenin genişleme hızını arttıran gizli bir fenomen olduğunu biliyoruz.
Aynı zaman da 2. Bölümün sonunda Karanlık enerjinin gizemini çözersek, evrenin milyarlarca yıl önceden nasıl yok olacağını öğrenebiliriz de demiştik. Bu bölümde ise bazı “ olası yok oluş teorilerini” gözden geçireceğiz. Keyifli okumalar dileriz.
Evren Nasıl Yok Olacak – Üç Olası Son
Öncelikle şunu bilmeliyiz : Evren’in kütle yoğunluğu kritik değerden fazla, eşit veya az olması Evren’in geometrisinin nasıl olacağını belirler. ( Kritik Yoğunluk : Genişlemeyi durdurmak için gerekli olan madde yoğunluğudur. )
Evrendeki madde miktarı kritik değerden fazlaysa, evrenin kapalı bir şekle ( Küre gibi ) sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bu durumda , Evren içindeki maddenin kütle çekimi etkisiyle zamanla kendi içine çökecek. ( Büyük Çöküş )
Evrendeki madde miktarı kritik değere eşitse , evrenin düz bir şekle sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bu durumda , Evren sonsuza kadar genişleyecek. ( Büyük Donma ) Son olarak , Evrendeki madde miktarı kritik değerden az ise , Evren “ at eyerine “ benzer bir şekle sahiptir. ( Büyük Yırtılma)
Büyük Çöküş
Evrendeki madde miktarı kritik değerden fazla ise genişleme yavaşlayacak ve son bulacaktır.
Sonrasında Evren giderek küçülmeye başlayacak, ısınacak, yoğunlaşacak ve içine çökecek.
Yani Büyük Patlamanın tersine Büyük Çöküş yaşanacaktır.
Ancak biliyoruz ki Evrenin mutlak hakimiyeti karanlık Enerjinin elinde ve Evrenin genişleme hızı giderek artıyor. Bu yüzden Büyük Çöküş senaryosu şuan devre dışı gibi gözüküyor .
Büyük Donma ( Isıl Ölüm )
Bir gün tüm yıldızlar kütle çekime karşı koyamayacak ve yok olacak , karadelikler buharlaşacak ( Bunun sebebi : Stephen Hawking Işıması , başka bir yazıda bu konuyu detaylı bir şekilde açıklayacağız. ) , her madde çürüyecek.
Geriye parçacıklardan ve radyasyondan oluşan seyrek bir karmaşa kalacaktır. Zamanla – Evren’in genişlemesi nedeniyle- bu karmaşanın enerjisi de son bulacaktır.
Peki bunları nasıl öngörüyoruz ?
Çünkü : Biliyoruz ki , genişleyen sistemlerin evrensel özelliği soğumasıdır.
Büyük Yırtılma
Bu teori oldukça kurgusal ve ihtimal dışı görülse de henüz aksi ispatlanmış değil. Büyük Yırtılmaya göre : Karanlık enerji sandığımızdan daha güçlü olabilir ve kendi başına evrene son verebilir.
Karanlık enerjinin ilginç bir özelliği , Evren genişledikçe yoğunluğu sabit kalır.
(Bunu serimizin 2. Bölümünde “kozmolojik bir sabit nasıl genişlemeden sorumlu olabilir?” başlığı altında incelemiştik. )
Peki evren genişledikçe karanlık enerjinin yoğunluğu da artsa , yani karanlık enerjinin artış miktarı Evren’in genişlemesinden daha hızlı olsa ne olur ? “
Hayalet Karanlık Enerji “ adı verilen bu hipotez evren için ilginç bir son öngörüyor.
Bugün için karanlık enerjinin yoğunluğu Dünya’nın, Samanyolu Galaksisinin yoğunluğundan daha düşük.
Ancak zamanla “ hayalet karanlık enerji “ yoğunluğu arttıkça evreni parçalayabilir.
Bir sonraki bölümde görüşmek üzere. Bizimle kalın , BİLİMLE kalın.
Serimizin bir önceki bölümleri:
Editör / Yazar: Alper Kirlioğlu
Melodysheep kanalı Büyük Donma üzerine evrenin sonu adlı bir belgesel yayınlamıştı. Tavsiye edilir.