Konuya girmeden önce kısaca astronot nedir diye soracak olursak, İngilizcesi astronaut olan kelimenin Türkçe kullanımı astronot yani “uzay yolcusu” dur. İngilizce olan bu sözcük, Eski Yunanca’ da astēr, astro- αστηρ, αστρο – “yıldız” ve naútēs ναύτης “gemici, denizci” sözcüklerinin birleşmesinden türemiştir.
Astronot olmak muazzam bir yükümlülüktür. 30’lu ve 40’lı yaşlarındaki seçilme eğiliminde olan adaylar genellikle basamağın dibinden başlayarak, astronot olma şansı için prestijli kariyerlerini bırakıyorlar. Astronot eğitimi, uzun süreler boyunca çalışma ve çok fazla seyahat demek. Ayrıca uzaya çıkacaklarının garantisi de yok. Yine de, NASA’nın astronot seçimi turunda 18.000’den fazla Amerikalı yarıştı.
Kimler Astronot Olabilir?

NASA’nın astronot olmak için katı gereksinimleri var. İş size sadece en iyi fiziksel olarak ihtiyaç duymakla kalmıyor, aynı zamanda bir uzay aracında veya evden uzakta bir uzay istasyonunda zor işleri üstlenmek için teknik beceriler istiyor.
Ajansın temel gereksinimleri mühendislik, biyoloji bilimi, fizik bilimi, bilgisayar bilimi veya matematik alanında lisans derecesi, ardından üç yıllık mesleki deneyim (veya jet uçaklarında 1000 saatlik pilotluk süresi).
Adaylar ayrıca NASA’nın astronot fizik muayenesinden geçmelidirler. Bununla birlikte, tüplü dalış, vahşi yaşam deneyimi, liderlik deneyimi ve yabancı bir dil (özellikle tüm astronotların bugün öğrenmesi gereken Rusça gibi), bu seçimlerde önemli rol oynamaktadır.
Bir Asronot Sınıfı Nasıldır?

NASA, 1959’da Mars programı için seçilen ilk yedi astronot grubundan bu yana 22 astronot sınıfını seçti. Uzay programı o zamandan beri önemli ölçüde büyüdü ve değişti. İlk birkaç astronot sınıfı askeriyeden; özellikle de test pilotlarından, uzayın aşırı tehlikesiyle başa çıkmaya hazır olduğu düşünülen, bir gruptan seçildi. Ancak NASA’nın programı geliştikçe, daha çeşitli becerilere ihtiyaç dyuldu.
Örneğin, 1969’daki dördüncü sınıf astronotları “TheScientists” olarak biliniyordu ve ayda yürüyebilen tek jeolog olan Harrison J. Schmitt’i içeriyordu. Diğer önemli sınıflar arasında, 1978’deki sekizinci sınıf kadın, (Afroamerikalı ve Amerasyalı seçimleri dahil), 1996’daki 16. sınıf (44 üyeli en büyük sınıf) yer alıyor.
Astronotların Kullanacakları araçlar

Yeni astronot sınıfının dört gözle beklediği çok çeşitli araçlar var. Günümüzde astronotlar, uzun süreli uzay uçuşunu test etmek ve ana hedef olan Uluslararası Uzay İstasyonu’na ulaşmak için Rus Soyuz uzay aracını kullanıyor.
Ancak önümüzdeki yıllarda NASA, Ay ve Mars’a yapılan görevler için alçak Dünya yörüngesinin(160-2000 km arasındaki katman) ötesine geçmeyi umuyor. Eğer geçebilirse, yeni astronot sınıfı derin uzay araştırmaları için Orion uzay aracını kullanacak.
Yeni astronotlar, yeni ticari araç sınıfı hazır olduğunda Amerikan topraklarından fırlamayı dört gözle bekleyebilirler. Hem SpaceX hem de Boeing, NASA’nın on yılın sonunda ciddiye girmesi beklenen ticari ekip programı için uzay aracı yaratıyor. 2011’de tamamlanan uzay mekiği programından bu yana Amerikalılar Amerika’dan ilk kez fırlatılacak.
Yeni Astronotların Gidecekleri Yerler
Yeni astronotlar kariyerlerine Uluslararası Uzay İstasyonu’na seyahat etmeye başlayabilir veya kendilerini daha uzaklara uçurabilirler. Her şey, Amerika Birleşik Devletleri uzay politikasının önümüzdeki yıllarda nereye gideceğine ve NASA’nın hangi programlarda yer aldığına bağlı olarak değişmekte.
Diğer planlar biraz daha karışık gibi ama NASA’nın aklında birkaç fikir var. Ajansşu zamanlardaAy’ın ötesine mürettebatsız bir uçuş yapması beklenen Orion uzay aracını test ediyor
NASA, planları tutarsa 2030 yılında astronotları Mars’a götürmeyi planlıyor. Bunun bir parçası olarak, ajans son zamanlarda astronotların uzay misyonları için eğitimine ya da Mars’a seyahate hazırlanmasına yardım edebileceğini düşündüğüAy’a yakın bir “Deep Space Gateway-Derin Uzay Ağ Geçidi”ni duyurdu.
Astronotlar Ne Yapar?

Biz uzaydaki astronotlara daha çok ilgi duyarken, gerçekte astronotlar kariyerlerinin sadece bir kısmını bu en yüksek konuma harcayacaklar. Aslında ise zamanlarının çoğunueğitim ve destek için harcıyorlar. İlk olarak, astronot adaylarının hayatta kalma eğitimi, dil, teknik beceriler ve astronot olmak için ihtiyaç duydukları diğer şeyleri öğrenecekleri iki yıllık temel eğitim oluyor.
Astronotlar mezun olunca, bir uzay görevine veya Houston’daki Johnson Uzay Merkezi’ndeki Astronot Ofisinde teknik rollere atanabilir. Bu roller arasında mevcut görevlerin desteklenmesi veya NASA mühendislerine gelecekteki uzay gemilerinin nasıl geliştirileceği konusunda tavsiyeler verilir.
Peki Ne Gibi Bir Temel Eğitim?
Astronot adayları, uçuşa hazır sınıf astronotlar olarak onaylanmadan önce yoğun bir sürece maruz kalıyor. Birçok görevleri arasında uzay yürüyüşü, robotik tasarım, uçak uçurma ve Uluslararası Uzay İstasyonunda nasıl çalışacaklarını öğrenme olacak. Astronot adayları pilotluk becerileri kazanmak için NASA’nın T-38 filosunu uçurur, Johnson Uzay Merkezi’ndeki 60 metrelik derin yüzme havuzunda (Nötr Yüzdürme Laboratuvarı olarak adlandırılıyor) uzay yürüyüşleri için pratik yapar;
İstasyonun robotik kolu Canadarm2’nin pratikversiyonunu kullanarak uzay aracını yakalar; Rusça öğrenir ve uzay istasyonu operasyonları hakkında temel eğitim alır. Aynı zamanda da jeoloji ve liderlik eğitimleri de alırlar.
Ortaklıklar

NASA tarafından seçilen astronot adayları prensip olarak bu kurumla çalışacak olsalar da kendilerini uluslararası ortaklıklar ağına yerleştireceklerdir. ABD’deki uzay uçuş donanımını geliştiren ticari ortaklar çeşitli NASA merkezleriyle birlikte, Uluslararası Uzay İstasyonu’na katılan ve her biri kendi uzmanlık alanına sahip toplamda 16 ülke var.
Örneğin, Roscosmos (Rusya Federal Uzay Ajansı) istasyonda birkaç modül işletiyor ve Soyuz roketlerini kullanarak astronotları uzaya taşıyor. Kanada Uzay Ajansı, Canadarm2 ile kargo gemilerini yakalamak gibi robotik operasyonlara yoğun bir şekilde katılmıyor. Diğer büyük uluslararası ortaklar arasında Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Japonya Havacılık Araştırma Ajansı (JAXA) bulunuyor. Ayrıca bu ajansların her birinin uzay istasyonunda ve Astronot Ofisinde çalışan kendi astronotları var.
Seçim sürecini geçmek
2017 yılında, bir avuç NASA spotuna 18.353 rekor başvuru geldi. İlk başta, insan kaynakları personeli, temel nitelikleri karşılayıp karşılamadığını görmek için her başvuruyu gözden geçirdi. Derecelendirme paneli, çoğunlukla mevcut astronotlardan oluşan yaklaşık 50 kişiden oluşur.
Panel, en yüksek nitelikli adayların birkaçına karar verdi ve daha sonra her aday için referans kontrolleri yaptı. Bu adım, adayları 120 kişiye kadar daralttı. Daha küçük bir grup olan Astronot Seçim Kurulu, daha sonra bu adayları görüşme ve tıbbi tarama için çağırdı.
Bundan sonra, en iyi 50 aday ikinci bir görüşme ve daha fazla tıbbi taramadan geçti. Son astronot adayları bu 50 kişilik gruptan seçildi.
Bunlar da ilginizi çekebilir:
Hiç merak ettiniz mi? Astronotlar Uzayda Ne Yer?
Uzay Giysisi Simülasyonu: Bir AstronotKıyafeti Giyinmek Nasıldı?
Korkutan Araştırma: Yerçekimsiz Ortam Astronotların Beyinlerini Daha Hızlı Yaşlandırır
NASA, Uzayda Astronotları Daha Sağlıklı Hale Getirmenin Yollarını Arıyor
Editör / Yazar: Burak AKTEPE