Mukus üretmeyen ve kalıcı bir öksürük, belirli durumların bir işareti olabilir.
Akciğerlerimiz dış dünya ile sürekli temas halindedir ve çevreden gelen toz, mikrop, polen ve diğer kirleticiler kolayca girebilir, hastalığa veya tahrişe neden olabilir. Ancak, bu tür maddeler genellikle öksürüğü tetikleyen, vücuda sorun yaratabilecek tahriş edici veya patojenlerden koruma amaçlı bir reflekstir.
Kuru ve Üretken Öksürük
Eğer öksürür ve mukus veya balgam çıkarırsanız, buna üretken veya ıslak öksürük denir. Hiçbir şey gelmezse buna kuru öksürük denir.
Kaliforniya’daki St. Jude Tıp Merkezi’nde bir pulmonolog olan Dr. Julie Lyou, “Öksürük normal olabilen ama aynı zamanda bir hastalık sürecini de gösterebilen bir reflekstir.”
Kuru Öksürük Nedenleri
Kuru öksürüğün yaygın nedenleri şunlardır:
- Postnazal damla: Postnazal damla, sinüslerdeki bir enfeksiyonun mukusun burnun arkasına ve boğazına damlamasına neden olduğunda ortaya çıkar. Bazen bu kuru öksürüğe neden olabilir. Denver’daki Ulusal Yahudi Sağlığı uzmanı bir pulmonolog Dr. Ron Balkissoon, “Sinüsleri, burnu ve akciğerleri tahriş eden her şey” kuru bir öksürüğe yol açabilir.
- Astım: Astımı olaninsanlarda, “tanımı gereği hava yolları hiper-reaktif ve hiper-duyarlı” diyor Balkissoon ve bu da polen veya havadaki diğer parçacıklardan etkilenirler.
- Gastroözofageal reflü hastalığı: GERD olarak da bilinen bu durumda, midenin içeriği yemek borusunun tabanını geçerek göğüste yanma hissine neden olur. Bu genellikle verimsiz bir öksürüktür.
- İlaçlar: Tansiyon ilaçları gibi bazı ilaçlar, bazı kişilerde kuru öksürüğe neden olabilir.
- Sigara içmek: Akciğerlere herhangi bir şey solunması kuru öksürüğü tetikleyebilir. Sigara içmek kronik kuru öksürüğün birincil nedenidir.
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı: KOAH, kronik bronşit ve amfizemi (solunum yetmezliğine yol açan akciğer hastalığı) içeren terimdir. Her iki durum da nefes alma yeteneğinizi azaltır ve kurubir öksürüğe neden olabilir.
- Gıda alerjileri: Bazen bazı gıdalar öksürüğü tetikleyebilir ve bu bir gıda alerjisine işaret edebilir. Süt, soya, yer fıstığı, ağaç fıstığı, kabuklu deniz ürünleri veya yumurta yedikten sonra öksürürseniz alerjiniz olabilir.
- Coronavirüs: Koronavirüs ile enfekte olduğunuzun erken bir işareti kuru öksürüktür ve yaygın bir semptomdur. Kuru öksürük genellikle enfekte olmuş bir kişiye maruz kaldıktan sonra 2 ila 14 gün içinde başlar.
İlginizi çekebilir: Öksürüğünüzün Koronavirüs veya Başka Bir Şey Belirtisi Olduğunu Nasıl Anlayabilirsiniz?
Kuru Öksürük Tedavisi
Genellikle soğuk algınlığı veya alerjilerle ilişkili olabilen kuru bir öksürük birkaç gün içinde kendi kendine çözülür.Tıbbi yardım veya herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir.
Lyou, “Öksürüğün nedenine bağlı olarak, tedavi diyet ve yaşam tarzı değişikliklerini içerebilir ve bazen ilaç gerektirebilir.” Pastiller veya şurup gibi öksürük dürtüsünü baskılayan ilaçlar kuru öksürüğü sessizleştirebilir.
Yapabileceğiniz diğer değişiklikler şunlardır:
- Sigarayı bırakmak: Sigaralar, elektronik sigaralar da dahil olmak üzere kuru öksürüklerin en önemli tetikleyicisidir.
- Alerjenlerden kaçınmak: Yaygın alerjenler toz, polen ve evcil hayvanlar sebebiyet verir.
- Asit reflü yönetimi: Sık sık mide ekşimesi veya GERD’iniz varsa, kuru öksürüğünüzü hafifletmek için doktorunuzla konuşmalısınız.
- Asit geri akışına neden olabilecek gıdaları sınırlamak: Bazı yiyeceklerin mide ekşimesini tetikleme olasılığı diğerlerinden daha yüksektir. Bu semptomları azaltmak için kafein, alkol, baharat, domates, bitter çikolata ve narenciye alımınızı sınırlandırın.
- Konuşma terapisini deneyin: Balkissoon, öksürük aşırı duyarlılık sendromu adı verilen bir duruma sahip bazı insanlar için, öksürük refleksini tetikleme eşiğinin çoğu insandan çok daha düşük olduğunu, öksürüğü bastırmak için ilaç kullanmanın yardımcı olabileceğini, ancak konuşma terapisinin de yardımcı olabileceğini söylüyor. “Konuşma terapisi öksürük dürtüsünün bastırılmasında yardımcı olabilir,” diyor, çünkü bu dürtüyü nefes alma, boğaz gevşeme egzersizleri, diyafram nefesi alma ve diğer stratejilerle nasıl düzeltebileceğinizi öğretiyor.
- Yeterli su miktarı almak: Balkissoon, “Boğaz ne kadar kuru olursa, kuru öksürüğü tetikleme olasılığı o kadar artar,” diyor.
Doktorunuzla Ne Zaman Konuşmalı
Mevsimsel alerjilere veya soğuk algınlığına eşlik edebileceği gibi kuru öksürük genellikle ciddi değildir.
Bununla birlikte, Lyou, öksürüğünüz aşağıdaki durumlar ile ilişkili ise derhal doktorunuza bildirmeniz gerektiğini söylüyor:
- Nefes darlığı veya hırıltılı solunum
- Ateş
- Boğucu nefes
- Göğüs ağrısı
- Kilo kaybı
- Kan tükürme
- Yeşil veya sarı mukuslu öksürük
- Zayıflık veya yorgunluk
- İştah kaybı
- Gece terlemeleri
- Bacaklarda veya ayaklarda ödem veya şişme
Ve kuru öksürüğünüz bu semptomlar olmadan sekiz hafta veya daha uzun sürdüyse, “O zaman bunun hakkında birini görme zamanı” diyor Balkissoon.
İlginizi çekebilir: Salgın Hastalıklar Bilimi – Epidemiyoloji Keşiflerinin Kronolojisi
Kronik kuru öksürük, aşağıdakileri içeren ciddi hastalıkların bir işareti olabilir:
- Akciğer fibrozu, normalde nefes almayı çok zorlaştırarak akciğerlerin hasarlanması
- Kalp yetmezliği
- Akciğer kanseri
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), solunum yollarında hasar veya iltihaplanma, nefes almanın zorlaşması.
Kuru öksürük ayrıca COVID-19 enfeksiyonunun bir belirtisi olarak tanımlanmıştır, bu nedenle öksürüğünüze neyin neden olduğu hakkında herhangi bir şüpheniz varsa veya COVID-19 olan biriyle iletişim kurduysanız, daha sonra ne yapacağınız konusunda rehberlik için doktorunuza başvurmayı ihmal etmeyin.
İlginizi çekebilir: Bu simülasyon bir öksürüğün partikülleri markette nasıl yaydığını gösteriyor!
Ülkü GÜNGÖR